در دنیای فناوری اطلاعات یکی از پرفروش‌ترین و سود آورترین حوزه‌ها بازار آنتی‌ویروس است. در سال‌های اخیر اما به دلیل تحریم‌ها، اغلب شرکت‌های آنتی‌ویروس از ارایه خدمات به کاربران ایرانی و نمایندگان مستقیم خود در ایران سر باز زده و کاربر ایرانی مجبور به استفاده از آنتی‌ویروس‌های رایگان، آپدیت آفلاین، لایسنس کشورهای همسایه مانند افغانستان یا امارات و یا استفاده از نسخه کرک شده آنتی‌ویروس‌ها بوده‌اند.
از این رو لغو تحریم‌ها می‌تواند بر بازار آنتی‌ویروس‌ها نیز تاثیرات خاص خود را بگذارد. بر این اساس اهمیت لغو تحریم‌ها در حوزه نرم‌افزارهای امنیتی از آن جهت است که این محدودیت سبب تشدید کلاهبرداری، سواستفاده و دلالی در بازار آنتی‌ویروس‌ها شده و برخی واسطه‌ها برای توجیه حضور خود در این بازار به ادعاهای متفاوتی روی آورند. عده‌ای مدعی بودند نمایندگی‌شان را از طریق کشور امارات یا ترکیه دریافت کرده‌اند و به کاربران ایرانی خدمات ارایه می‌دهند و عده‌ای پا را فراتر نهاده و مدعی می‌شدند که نمایندگی فروش آنتی‌ویروس را به‌صورت مستقیم از کمپانی اصلی گرفته‌اند اما این کمپانی به‌دلیل وضع قوانین تحریم، نام ایران را به شیوه صوری از لیست شرکای خود حذف کرده است!
در این میان بخش دیگری از فروشندگان نیز با دایرکردن یک سرور داخلی، آنتی‌ویروس‌های قفل شکسته را به مشتریان خود عرضه کرده و سود حاصل از این سواستفاده را مستقیما به جیب خود سرازیر می‌کردند.
این اقدام که کاربران بسیاری را به سمت خود کشاند با خطراتی مواجه بوده و البته هنوز هست. این موضوع صرف‌نظر از زیان مالی و دشواری‌های دسترسی به آپدیت‌ها (به روزرسانی)، برای کاربران حرفه‌ای نگرانی‌های بیشتری به دنبال داشت، زیرا هکرهایی که به شکستن قفل آنتی‌ویروس‌ها و فروختن آنها اقدام می‌کردند به راحتی می‌توانستند به اطلاعات مشتریان خود دسترسی داشته و به آن نفوذ کنند. سایر کاربران غیرحرفه‌ای نیز برای دسترسی به نسخه آپدیت شده آنتی‌ویروس با دردسرهای خاصی روبه‌رو شده و یا زمان دسترسی‌شان به آخرین نسخه‌ها آن‌قدر طول می‌کشید که به‌روز‌رسانی آنتی‌ویروس، عملا توجیه و خاصیت خود را از دست می‌داد.
هر یک از این موارد مشکلاتی را برای کاربران ایرانی فراهم کرده است، در همین حال ادعای کذب برخی از شرکت‌ها مبنی بر نماینده مستقیم بودن فلان شرکت آنتی‌ویروس بر التهاب بازار آنتی‌ویروس افزوده است. اما اینک پس از توافق اولیه هسته‌ای، شرکت‌های بزرگ آنتی‌ویروس به صورت چراغ خاموش و تا حدودی غیرعادی وارد بازار ایران شده و به دنبال دایر کردن نمایندگی در ایران هستند. برخی از ایشان نیز تحریم‌های موجود برای کاربران ایرانی را از هم‌اکنون برداشته‌اند که این اقدام می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای فعال بازار آنتی‌ویروس در ایران باشد.
از این رو آنتی‌ویروس‌ها یکی از چالش‌های اصلی کاربران ایرانی پس از تحریم به‌شمار آمده و امنیت اطلاعاتی و حریم خصوصی بسیاری از کاربران در معرض تهدید قرار داد. پیش از این تنها دو شرکت شناخته شده تولید آنتی‌ویروس یعنی TRUSTPORT و AVIRA به معرفی نمایندگان ایرانی خود پرداخته و باقی تولیدکنندگان، نام ایران را از لیست شرکای تجاری خود خط زدند. اما ظاهرا حالا و پس از توافقات هسته‌ای کشورمان مشخص شده که ۶ برند بزرگ آنتی‌ویروس بی‌سروصدا ایران را به لیست شرکای تجاری خود بازگردانده‌اند. این اقدام بی‌تردید شوک جدی به بازار فناوری ایران وارد کرده به طوری که اکنون رقابتی شدید برای گرفتن نمایندگی‌های مستقیم شروع شده است.
به این ترتیب حالا غول‌های امنیت مجازی نام ایران را بدون اطلاع‌رسانی‌های قبلی و گسترده به لیست شرکای تجاری خود بازگردانده‌اند. در همین راستا ۶ برند بزرگ تولیدکننده آنتی‌ویروس، از جمله این شرکت‌ها هستند که تا همین اواخر اقدام به حذف ایران از سایت اصلی خود کرده بودند.
BULLGUARD، ESET،BITDEFENDER ،PANDA ،G DATA و AVAST شش تولیدکننده بزرگ آنتی‌ویروس هستند که حالا ایران را به لیست شرکای تجاری خود افزوده‌اند. این موضوع درحالی اتفاق می‌افتد که برخی تولیدکنندگان آنتی‌ویروس مانند KASPERSKY نه‌تنها تا همین اواخر به تحریم ایران پافشاری کرده که از مردادماه سال‌گذشته دسترسی کاربران ایرانی به تمام لایسنس‌ها (مجوزها) و آپدیت‌های آنتی‌ویروس NORTON را محدودتر کرد.
به هر تقدیر رفع تحریم کاربران ایرانی برای دسترسی به ۶ کمپانی بزرگ تولیدکننده آنتی‌ویروس در شرایطی رخ می‌دهد که هنوز برخی دیگر از کمپانی‌های بزرگ همچون SYMANTEC،MC AFEE و KASPERSKY که بزرگترین سهم بازار آنتی‌ویروس جهان را به خود اختصاص داده‌اند محافظه‌کارتر عمل کرده و هنوز اقدامی در جهت بازگرداندن کاربران ایرانی به جمع مشتریان خود انجام نداده‌اند.
باید دید در آینده‌ای نه چندان دور بازار آنتی‌ویروس‌های اورجینال در ایران به چه صورت خواهد بود و آیا بازار ملتهب آنتی‌ویروس پس از طی چندین سال نابسامانی، روند عادی خود را پیش خواهد گرفت یا خیر؟
نظرات کاربران