اگر یکی از این افراد را در ذهن‌تان مجسم کنید، نقش کدامیک از این عوامل را در ایجاد این همه زیبایی و جذابیت مؤثر‌تر می‌بینید: سالم بودن اجزا، ریز یا درشت بودن دندان‌ها، شکل ظاهری دندان‌ها، وضعیت لثه‌ها از نظر رنگ، حاشیه یا شکل ظاهری یا خصوصیتی که آن را متوجه نمی‌شوید؟
دکتر محمدامین نریمانی، متخصص ارتودنسی و ناهنجاری فک در این‌باره می‌گوید: با وجود تفکر عموم مردم در ارتباط با برجسته کردن یک جزء، مثل درشتی یا ریزی یا سفیدی دندان من هماهنگی بین اجزا را کلید زیبایی لبخند می‌دانم؛ یعنی در هر فردی بین اجزای تشکیل‌دهنده صورت اعم از فرم صورت، فرم بینی، فرم لب، فرم و رنگ دندان‌ها و لثه‌ها باید هماهنگی باشد؛ مثلا نسبت پهنای صورت به عرض صورت، اندازه فک بالا با فک پایین، رابطه دندان‌های بالا با دندان‌های پایین، ارتباط بین لب‌ها با دندان‌ها، رابطه لب‌ها نسبت به بینی و رابطه لثه‌ها نسبت به دندان‌ها باید هماهنگ باشد. این کاری است که در محدوده فعالیت یک متخصص ارتودنسی است تا با ایجاد این هماهنگی به زیبایی و جذابیت کمک کند. اگر این هماهنگی ایجاد شود آن‌وقت جذابیت فردی با دندان‌های ریز یا کمی تیره‌تر، کمتر از جذابیت یک فرد با دندان درشت و سفید نخواهد بود.
یکی از فاکتورهای وضعیت لثه، ارتباط آن با دندان است.
مهم‌ترین مسئله‌ای که در زیبایی لثه تأثیر‌گذار است سلامتی آن است. این عضو هیأت علمی دانشگاه ادامه می‌دهد: مسئله مهم بعدی سلامتی هر یک از این اجزاست. اگر سلامتی هر کدام از این اجزا به هم بخورد بر زیبایی آنها تأثیری عمده خواهد گذاشت. لثه‌ای که حاشیه آن به‌صورت ظریف و لبه چاقویی روی دندان قرار گرفته باشد، ضخامت زیاده از حد و برگشته‌ای روی دندان نداشته باشد و حاشیه آن فرم کنگره‌ای متناسب داشته باشد لثه زیباتری است. این جملات به زبان ساده خصوصیات یک لثه سالم را بیان می‌کند.
مجموعه دندان‌ها توسط لثه و الیاف نگهدارنده دندان، درون استخوان نگه داشته می‌شوند و با کمک همین الیاف نگهدارنده به‌صورت طبیعی یا با نیروهای ارتودنسی حرکت داده می‌شوند. لثه‌ای که در ظاهر می‌بینیم از ۳بخش لثه آزاد مجاور دندان، لثه چسبیده به استخوان زیرین و لثه متحرک تشکیل شده است که به آسانی کشیده می‌شودو به استخوان زیرین نچسبیده است.
لثه آزاد که به‌صورت کنگره‌ای روی دندان‌ها قرار گرفته است با حرکت ملایم مسواک با زاویه ۴۵ درجه از روی دندان جدا شده و ناحیه‌ای از دندان که زیر آن قرار گرفته تمیز می‌شود. درصورتی که مسواک زدن دندان‌ها صحیح نباشد، این ناحیه تمیز نشده و به مرور فقط طی چند روز تعداد میکروب‌ها زیاد شده و با ترشح سموم میکروبی ملتهب می‌شود.
ملتهب شدن لثه در این ناحیه فرم کنگره‌ای، لبه‌چاقویی و رنگ طبیعی لثه که صورتی است را تغییر می‌دهد و حساس و شکننده شده و سلامتی و زیبایی آن به هم می‌ریزد و درصورتی که بعد از چند روز مسواک زده شود، دچار خونریزی می‌شود. درصورتی که مسواک زدن به‌صورت جدی پیگیری شود این مرحله از بیماری قابل برگشت است و مجددا بعد از چند روز لثه می‌تواند به حالت طبیعی برگردد.
بعضی از افراد عنوان می‌کنند که من همیشه دندان‌هایم را مسواک می‌زنم و به دندان‌هایم بیشتر از دیگران توجه می‌کنم ولی نمی‌دانم چرا دندان‌هایم مشکل پیدا می‌کنند؟
این عضو انجمن ارتودنتیست‌ها می‌گوید: صرفا مسواک و نخ‌کشیدن دندان‌ها امکان داشتن لثه سالم را تأمین نمی‌کند. این اقدامات لازم بوده ولی کافی نیستند. گاهی اوقات نحوه قرارگیری دندان‌ها طوری است که باعث عدم‌دسترسی کامل جهت انجام اقدامات بهداشتی می‌شود یا قرارگیری دندان باعث تغییر شکل و ضخامت لثه می‌شود مثلا اگر دندانی بیرون‌تر از بقیه دندان‌ها قرار گرفته باشد فرم کنگره‌ای آن کم شده، ضخامت آن کاهش پیدا کرده و در معرض تحلیل زیادتری قرار می‌گیرد.
با ایجاد این تغییرات سلامتی و زیبایی آن به هم خورده آن‌را مستعد بیماری‌های بیشتر کرده و ناهماهنگی در اجزا ایجاد می‌کند که در این موارد موقعیت و ردیف دندانی توسط متخصص ارتودنسی اصلاح می‌شود تا فرد با راحتی زیادتری بتواند اقدامات بهداشتی را انجام دهد.
بخش دوم لثه، لثه چسبیده است. این قسمت از لثه نیز در سلامتی دندانی و زیبایی آن تأثیر دارد به طوری که در یک لثه سالم، رنگ آن که صورتی روشن با نمای پوست پرتقالی است توجه فرد را جلب می‌کند.
اگر این قسمت از لثه ضخامت و ارتفاع کافی نداشته باشد درصورت پیشرفت بیماری بخش آزاد لثه و رسیدن آن بیماری به این بخش سرعت پیشرفت بیماری زیاد شده و تخریب زیادتری ایجاد می‌کند و به سرعت به بخش سوم که لثه متحرک است می‌رسد.
عموما بیماری‌های لثه‌ای که به این بخش رسیده باشند درمان پیچیده‌تر و پرهزینه‌تری دارند. هرچند این بخش از لثه مستقیما در دید افراد نیست و از نظر زیبایی اهمیت ویژه‌ای ندارد ولی بیماری آن، حفظ دندان‌ها را به‌شدت درمعرض خطر قرار می‌دهد.
خالق زیبایی‌ها هر کدام از این اجزا را با ظرافت و دقت وصف‌ناپذیری در بدن ما آفریده است تا هر کدام به نحو احسن وظیفه خود را انجام دهند. برای حفظ این اجزای گرانبهای بدنمان بهتر است به توصیه‌های دکتر نریمانی توجه کنیم:
۱- سعی کنیم با افزایش دانش و اطلاعات به اهمیت هر یک از اجزای بدن خویش پی برده تا انگیزه قوی برای محافظت از آنها داشته باشیم. خداوند به همه انسان‌ها پتانسیل سلامتی و زیبایی را هدیه داده است و برخی اقدامات بشری است که این پتانسیل را به خطر می‌اندازد. سعی کنیم در جهت شناخت این عوامل جدی باشیم تا از بروز آنها پیشگیری کنیم که پیشگیری بهتر از درمان است.
۲- طی شبانه روز به طرز صحیح دندان‌ها و لثه هایمان را تمیز کنیم و برای رفع تکلیف مسواک نزنیم و از نخ استفاده کنیم و از محصولات مکمل فقط با نظر دندانپزشک استفاده کنیم.
۳- منتظر درد و علامت هشدار‌دهنده نباشیم و از معاینات دوره‌ای توسط دندانپزشک غافل نشویم تا بتوانیم بیماری‌های دهان و دندان را در مراحل اولیه کنترل کنیم. در مواردی که مشکلات تمیزکردن دندان داریم با متخصص مربوطه مشورت کنیم.
۴- در رژیم غذایی مدیریت به خرج بدهیم؛ مثلا مصرف مواد قندی را که می‌توانند زمینه ساز چاقی، پوسیدگی و انواع بیماری‌های دیگر شوند در خود و فرزندانمان مدیریت کنیم. بدین معنا که حجم و دفعات مصرف آنها را طی روز کاهش دهیم. باتوجه به علاقه کودکان به این مواد، بهتر است حجم دلخواه آنها در یک یا دو وعده با فاصله زمانی طولانی باشد تا زمینه رسیدن مواد مورد نیاز میکروب‌ها جهت تولید اسید و ترشح مواد سمی را کم کنیم.
نظرات کاربران