اینترنتی که وزیر ارتباطات از آن میگوید : VDSL چیست و چه تفاوتی با ADSL و فیبر نوری دارد؟

ارائه‌دهندگان اینترنت پهن‌باند برای مشترکان‌ خود انواع خاصی از اتصالات را در دسترس قرار می‌دهند؛ البته اتصال اینترنت در ایران فعلا به‌صورت گسترده از طریق ADSL صورت می‌پذیرد. بااین‌حال طبق اعلام محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اینترنت ADSL قرار است به‌مروز زمان به VDSL ارتقاء پیدا کند. جهرمی می‌گوید به‌لطف VDSL، سرعت اینترنت خانگی حداقل ۴ برابر می‌شود.

DSL (خط اشتراک دیجیتال) فناوری خاصی است که اینترنت پهن‌باند را با استفاده از خطوط تلفن خانه، برای کاربر مهیا می‌کند. شرکت‌های بزرگی در کشورهای مختلف، اینترنت خانگی را با اتکا به فناوری DSL در دسترس کاربران قرار می‌دهند؛ سه نوع اتصال شامل ADSL (خط اشتراک دیجیتال نامتقارن)، VDSL (خط اشتراک دیجیتال با نرخ بیت بسیار بالا) و UFB (فیبر نوری) امروز جزو محبوب‌ترین‌ها در سراسر دنیا هستند و مزیت‌های متنوعی را به کاربران ارائه می‌دهند. موارد یادشده تنها نوع DSL نیستند؛ درواقع فناوری‌هایی که بر بستر DSL توسعه داده شده‌اند شامل مواردی دیگر نظیر HDSL ،SDLS و… نیز می‌شوند. بااین‌حال فهمیدن تفاوت اصلی بین ADSL ،VDSL و فیبر نوری به شما امکان می‌دهد هنگامی که هر سه‌ی آن‌ها در سطح کشور به‌صورت گسترده در دسترس قرار گرفتند، بهترین گزینه‌ی ممکن را با درنظرگرفتن شرایط و نیازهایتان، انتخاب کنید.

ADSL

ADSL مخفف عبارت Asymmetric Digital Subscriber Line به‌معنی «خط اشتراک دیجیتال نامتقارن» است. ADSL درواقع نوعی خاص از فناوری DSL به‌شمار می‌آید که با بهره‌گیری از سیم‌های مسی معمولی خطوط تلفن، امکان استفاده از اینترنت پهن‌باند را برای شما فراهم می‌کند. انتقال شبکه‌ی اینترنت از طریق سیم‌های مسی بدون قطع تماس‌های صوتی صورت می‌پذیرد و مشکلی برای آن ایجاد نمی‌کند.

مزیت استفاده از فناوری ADSL برای اتصال به اینترنت این است که برای بهره‌ گرفتن از آن به هیچ‌گونه سیم ویژه‌ای نیاز ندارید و می‌توانید از همان سیم‌کشی تلفن خانه استفاده کنید. با استناد به همین موضوع متوجه می‌شویم که راه‌اندازی و استفاده از ADSL هزینه‌ی کمتری روی دست کاربر می‌گذارد؛ در ضمن این نوع اتصال در مقایسه‌ با VDSL و فیبر نوری به‌شکل گسترده‌تری برای کاربران در دسترس قرار می‌گیرد، چون همان‌طور که گفتیم نیاز به تجهیزات خاص و ویژه‌ای ندارد.

با استفاده از ADSL می‌توانید با سرعت حداکثر ۲۴ مگابیت‌برثانیه محتوای موردنظرتان را از اینترنت دانلود کنید؛ اما در این فناوری، سرعت آپلود بسیار محدودتر است. ناگفته نماند سرعت نهایی دانلود و آپلود شما صرف‌نظر از سرویسی که از شرکت‌های مختلف خریداری می‌کنید، به کیفیت سیم‌کشی نیز ربط دارد. اگر سیم‌ تلفنی که استفاده می‌کنید قدیمی و بی‌کیفیت باشد، سرعتی کمتر از آن‌چه فکرش را می‌کنید دریافت خواهید کرد. از موارد دیگری که تأثیری مهم روی سرعت دانلود و آپلود ADSL دارند می‌توانیم به فاصله‌ی شما از مرکز مخابراتی و همچنین وجود نویز روی خط اشاره کنیم.

همان‌طور که اشاره کردیم، ADSL به‌معنی خط اشتراک دیجیتال نامتقارن است؛‌ اما عبارت «نامتقارن» در نام این فناوری،‌ چه معنایی دارد؟ در سرویس‌های ADSL هرچه فاصله‌ی شما به مرکز مخابراتی ارائه‌دهنده‌ی اینترنت نزدیک‌تر باشد، سرویسی که دریافت می‌کنید کیفیت بهتری دارد. بنابراین هرچه از مرکز مخابراتی دورتر باشید، به اینترنت کم‌سرعت‌تری دسترسی پیدا می‌کنید. فناوری دیگری بر بستر ADSL توسعه داده شده است که +ADSL2 نام دارد و امروزه به‌شکلی گسترده در ایران مورداستفاده قرار می‌گیرد. +ADSL2 به‌عنوان نسل جدید فناوری ADSL مخصوص آن‌دسته از کاربرانی است که در فاصله‌ی حداکثر ۲ کیلومتری از مرکز مخابراتی ساکن هستند.

VDSL

فناوری دیگری که بر بستر DSL توسعه داده شده و این روزها ممکن به‌دفعات اسم آن را در جاهای مختلف شنیده باشید، VDSL نام دارد. VDSL مخفف عبارت Very-high-bitrate Digital Subscriber Line به‌معنی «خط اشتراک دیجیتال با نرخ بیت بسیار بالا» است و در مقایسه‌با ADSL شباهت بیشتری به اینترنت کابلی (Cable Internet) دارد. درواقع گرچه VDSL نیز بر مبنای DSL توسعه داده شده است، اما بین این فناوری و اینترنت کابلی شباهت‌هایی به‌چشم می‌خورد. براساس گفته‌‌های کارشناسان، VDSL می‌تواند نسبت‌به ADSL تا پنج برابر سرعت دانلود بالاتری را فراهم کند. نکته‌ی مهم دیگر درمورد این فناوری، به سرعت آپلود برمی‌گردد. سرعت آپلود اینترنت‌های VDSL به‌میزان ۱۰ برابر بیشتر از ADSL است.

نسل اولیه‌ی سرویس‌های VDSL مبتنی‌بر سیم‌های مسی با توانایی انتقال فرکانس ۲۵ کیلوهرتز تا ۱۲ مگاهرتز هستند. این سیگنال نشان می‌دهد نسل اول VDSL می‌تواند سرعت دانلود ۵۲ مگابیت‌برثانیه و سرعت آپلود ۱۶ مگابیت‌برثانیه را ارائه دهد. سرویس‌های VDSL پتانسیلِ این را دارند که سرعت آپلودی در حدود ۶۰ مگابیت‌برثانیه را به کاربر ارائه دهند؛ البته دریافت این سرعت بالا، به معیارهای مختلفی بستگی دارد. اگر فاصله‌ی کمی با مرکز مخابراتی داشته باشید، امکان دستیابی به این سرعت بالا نیز برای‌تان فراهم می‌شود. ناگفته نماند در نسل دوم VDSL یعنی VDSL2 از سیم‌هایی مسی با توانایی انتقال فرکانس ۳۰ مگاهرتزی بهره گرفته می‌شود؛ به‌لطف این نوع سیم، سرویس‌های VDSL2 سرعت دانلود و آپلود حیرت‌انگیز ۱۰۰ مگابیت‌برثانیه را ارائه می‌دهند.

در مراکز مخابراتی به کاربرانی که در فاصله‌ی دور از مرکز حضور دارند اصطلاح «Upstream» و به‌ کاربرانی که در فاصله‌ی نزدیک هستند اصطلاح «Downstream» گفته می‌شود. در اینترنت ارائه‌شده از طریق فناوری VDSL، سیگنالی که کاربران Upstream دریافت می‌کنند همان قدرت سیگنال دریافت‌شده توسط کاربران Downstream را دارد. VDSL برای دستیابی به این هدف، به‌شکلی کارآمدتر از خطوط تلفن استفاده می‌کند. درواقع مسیر سیم‌های VDSL به‌گونه‌ای طراحی می‌شود که فاصله‌ای که سیگنال برای رسیدن به کاربر باید طی کند، کاهش می‌یابد. کمتر شدن این فاصله به‌معنی کاهش افت کیفیت سیگنال و دستیابی به اتصالی قابل‌اتکاتر است. اگر پهنای باند بیشتری در اختیار داشته باشید، کیفیت سرعتی که دریافت می‌کنید در مقایسه با کیفیت سرعت ارائه‌شده توسط ADSL، بسیار بهتر خواهد بود. البته فراموش نکنید کیفیت سیم‌های مسی و البته طول آن‌ها می‌توانند به‌نوبه‌ی خود روی سرعت اینترنت VDSL نیز اثر بگذارند.

UFB یا فیبر نوری

UFB مخفف عبارت Ultra-Fast Broadband به‌معنی «پهن‌باندِ فوق‌سریع» است و معمولا از آن با نام اینترنت فیبری یاد می‌شود. اینترنت UFB طی سال‌های اخیر در کشورهای زیادی به‌طور ویژه توسعه پیدا کرده و توانسته است توجهات زیادی را به‌خود جلب کند. اینترنت فیبری با وعده‌ی ارائه‌ی سرعت دانلود و آپلود یک گیگابیت‌برثانیه آغازبه‌کار کرد، اما آمار نشان می‌دهند که این نوع اینترنت به‌طور معمول به سرعت دانلود و آپلود ۳۰۰ مگابیت‌برثانیه دست پیدا می‌کند. اینترنت فیبری هنوز هم پتانسیل بسیار زیادی برای بهبود دارد و بسیار از خانوارهای پرچمعیت و کسب‌و‌کارهایی که به اینترنت بسیار پرسرعت و باکیفیت نیازمند هستند، به استفاده از آن روی می‌آورند.

در اینترنت UFB خبری از استفاده از خطوط تلفن ثابت نیست. UFB برای ارائه‌ی اینترنت به بهره‌گیری از کابل‌های فیبر نوری با اندازه و وزن کمتر نسبت‌به خطوط تلفن عادی، روی می‌آورد. این کابل‌های فیبر نوری دارای رشته‌هایی رسانا از جنس شیشه هستند که درون محفظه‌ای غیررسانا جای گرفته‌اند. رشته‌های رسانا‌ی یادشده به‌جای انتقال سیگنال‌های الکتریسیته، سیگنال‌های نوری را منتقل می‌کنند، بنابراین مقوله‌هایی مانند تداخل در آن‌ها از طریق سیم‌های برق یا آسیب واردشدن از طریق برخورد صاعقه، برای کابل‌های فیبر نوری مطرح نمی‌شود. به‌بیانی بهتر، کابل‌های فیبر نوری مقاومت بیشتری در برابر آسیب‌دیدن از طریق عوامل محیطی از خود نشان می‌دهند.

بهره گرفتن از کابل‌های فیبر نوری باعث می‌شود اتصالِ فراهم‌شده یکی از باکیفیت‌ترین و باثبات‌ترین اتصالات پهن‌باندی باشد که در سراسر دنیا ارائه می‌شود. فراموش نکنید برای استفاده از اینترنت فیبری باید کابل‌هایی به‌صورت جداگانه به سمت خانه‌ی شما کشیده شود. بنابراین به‌طور کلی هزینه‌ی راه‌اندازی و استفاده از اینترنت فیبری بسیار بیشتر است. اینترنت فیبری بیشتر به درد کسب‌و‌کارها می‌خورد. در حال حاضر در ایران، اینترنت فیبر نوری تنها از سوی شرکت مخابرات ارائه می‌شود. مخابرات طبق اطلاعیه‌ی پیشین خود قصد دارد ۲ میلیون‌نفر از مشترکان ADSL خود را بدون دریافت هزینه‌ی اضافی به اینترنت VDSL و فیبر نوری مجهز کند.

اینترنت فیبر نوری در حال حاضر مراحل اولیه‌ی توسعه‌اش را در ایران سپری می‌کند و زمان زیادی تا عرضه‌ی گسترده‌ی آن در سراسر کشور باقی مانده است. از طرفی، کسانی که در مناطق غیرشهری زندگی می‌کنند، قطعا به این‌زودی‌ها اینترنت فیبر نوری را دریافت نخواهند کرد. بااین‌حال اگر در هر زمانی اینترنت فیبر نوری در شهر شما در دسترس قرار گرفت، بهتر است بدانید سرعت دانلود و آپلود بسیار بالایی برایتان فراهم می‌کند. درواقع اینترنت فیبر نوری مخصوص کسانی است که حجم زیادی از داده را از طریق اینترنت منتقل می‌کنند. برخلاف اینترنت DSL، در اینترنت فیبر نوری صرف‌نظر از اینکه در کجا هستید و چه فاصله‌ای با مرکز دارید، یک نوع کیفیت دریافت می‌کنید.

بهترین نوع اینترنت کدام است؛ VDSL ،ADSL یا فیبر نوری؟

در دسترس بودن و قیمت سرویس‌ها، قطعا اصلی‌ترین فاکتورها هنگام انتخاب VDSL ،ADSL و UFB هستند. در حال حاضر اینترنت‌های فیبر نوری و VDSL به‌صورت گسترده عرضه نمی‌شوند، بنابراین فعلا باید متکی‌بر فناوری ADSL باشید. اما هرچه زمان می‌گذرد، قطعا زیرساخت‌های کشور برای دستیابی گسترده به فیبر نوری و VDSL توسعه‌ی بیشتری پیدا می‌کند. اگر به مرحله‌ای رسیدیم که هر سه نوع اینترنت به‌صورت گسترده در همه‌جای ایران قابل‌دسترس بودند، می‌توانید به انتخاب بهترین گزینه فکر کنید.

در نظر داشته باشید که در سرویس‌های مبتنی‌بر فناوری DSL (به‌خصوص ADSL) فاصله‌ی شما از مرکز مخابراتی تأثیر مهمی روی کیفیت سرویسی که دریافت می‌کنید دارد. فاکتور دیگری که باید در نظر بگیرید، نیاز‌هایتان است. باید تعیین کنید که چه‌نوع کاربری هستید. اگر استفاده‌ی شما از اینترنت به مواردی مانند بررسی ایمیل، وب‌گردی و مشاهده‌ی شبکه‌های اجتماعی محدود می‌شود، قطعا ADSL بهترین گزینه است. این سرویس هم هزینه‌ی کمتری نسبت‌به بقیه دارد و هم به‌خوبی کار شما را راه می‌اندازد. اگر از طریق اینترنت به انجام کاری نظیر استریم می‌پردازید، VDSL گزینه‌ای بهتر به‌شمار می‌آید. این سرویس در مقایسه‌ با ADSL سرعت آپلود بسیار بهتری دارد و برای استفاده از آن، مجبور نیستید متحمل هزینه‌های فیبر نوری شوید.

ناگفته نماند اینترنت VDSL گزینه‌ای مناسب برای کسب‌و‌کارهای کوچک‌ که دارای شبکه‌های داخلی هستند نیز به‌شمار می‌آید. برای کاربرانی که استفاده‌ی بسیار گسترده‌تری از اینترنت دارند یا حتی خانواده‌های پرجمعیت و کسب‌و‌کارهای بزرگ، جایی که هر روز چندین دستگاه به‌صورت هم‌زمان حجم زیادی از داده را از طریق اینترنت منتقل می‌کنند، اینترنت فیبری بهترین عملکرد را دارد و مناسب‌ترین گزینه است. پس از اینکه فهمیدید کدام‌یک از انواع اینترنت پهن‌باند مخصوص شما است، به بررسی شرکت‌های مختلف ارائه‌دهنده بپردازید و بهترین را انتخاب کنید. با بررسی کامل وب‌سایت هر یک از ارائه‌دهنده‌ها، سرویس‌های متنوع آن‌ها و بسته‌های مقرون‌به‌صرفه‌ای که در دسترس قرار می‌دهند را بررسی کنید.