«عبدالحسین کلانتری»، معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با بیان اینکه مردم از طریق پلتفرم‌های خارجی گروگان گرفته شده‌اند، گفت مدل حکمرانی نباید به‌گونه‌ای باشد که مردم را از دست بدهیم.معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اینکه مدل حکمرانی ما نباید به‌نوعی باشد که مردم را از دست دهیم، گفت: «مردم توسط پلتفرم‌های خارجی گرو گرفته شده‌اند و وقتی از شما گروگان می‌گیرند، با دقت بیشتر عمل می‌کنید.» او با اشاره به اینکه سیاست‌گذاری ما به‌گونه‌ای است که کسانی که گروگان گرفته شده‌اند، تمایل دارند گروگان باشند، اما به حرف دلسوزانی که در این زمینه تصمیم گرفته‌اند، عمل نکنند، گفت: «این موقعیت، موقعیت شکننده‌ای است. اصل ماجرا این است که مردم وقتی در دوگانه شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی قرار می‌گیرند، برای کوچ‌کردن توجیه نشده‌اند و دلیل آن این است که تصور رشد‌یافته از مردم را نداشتیم، کمتر با آن‌هاحرف زدیم، کمتر توضیح دادیم، سطح سواد مجازی را افزایش نداده و از همه مهم‌تر، ذی‌نفعان را مشارکت نداده‌ایم.»
زمانی برای ازدست‌دادن نداریم
او با بیان اینکه مسئله زمان در حکمرانی بسیار حائز اهمیت است، گفت: «ما بسیاری از زمان‌های طلایی را از دست دادیم. در رشد و توسعه اکوسیستم دیجیتال در کشور و به‌معنای کلان‌تر، در تحول دیجیتال، بسیاری از زمان‌های طلایی را از دست دادیم و بعضاً زمانی تصمیم می‌گیریم که بدترین زمان ممکن است. ما زمان را از دست دادیم و واقعاً دیگر فرصت برای زمان ازدست‌دادن نداریم و باید اتفاقات بزرگی در این عرصه بیفتد.»معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اینکه هر مدل مطلوب حکمرانی فضای مجازی باید نقش مردم را به‌خوبی مشخص کند، گفت: «امکان ندارد مدلی از حکمرانی برای فضای مجازی در جمهوری اسلامی ارائه دهید که این جایگاه پررنگ و جدی را نادیده گرفته و از کنار آن بگذرید. همین اصول فصل ممیّزه و ممتاز حکمرانی فضای مجازی در ایران نسبت به جهان است. بنابراین نگاه رشدمدارانه به مردم و زمینه‌سازی برای تصمیم‌گیری آن‌ها در موضوعات مرتبط با فضای مجازی باید نقش کلیدی پیدا کند.»
به باور او، در طراحی نوع مدل حکمرانی طراحی باید به تمامی ذی‌نفعان و ذی‌ربطان توجه شود. از همین رو، تصمیمات پشت درهای بسته و عدم همراهی ذی‌نفعان با تصمیمات، طبیعتاً حکمرانی را تعلیق خواهد کرد و شاهد ضعف اعمال حاکمیت خواهیم بود.
بخش خصوصی و توجه فراموش‌شده
نکته جالب‌توجه در مصاحبه کلانتری با خبرگزاری مهر در این است که او بخش خصوصی و کسب‌و‌کارها را یکی از سه رکن ذی‌نفع در فضای مجازی برشمرده است. این موضوع درحالی است که از ابتدای افزایش میزان فیلترینگ اینترنت از ابتدای مهرماه سال ۱۴۰۱، تعداد قابل‌توجهی از کسب‌وکارهای بخش خصوصی دچار چالش و بلکه بحران شده‌اند.او در همین مصاحبه تأکید کرده است که عدم توجه و عدم اعتماد به بخش خصوصی و کسب‌وکارهای حوزه فضای مجازی، موجب می‌شود تا هم حکمرانی پرهزینه شود و هم تصمیمات گرفته‌شده با آنچه که در‌واقع باید اتفاق افتد، نسبت کمتری داشته باشد.به باور کلانتری، بخش خصوصی متعلق به جامعه ایران است و منطق سود خود را دارد و در این مسیر موجب رشد و توسعه کشور خواهد شد.
بخش خصوصی عامل سرمایه‌گذاری‌های بزرگ
او همچنین در توضیحات خود تأکید کرده است در شرایطی که دولت، بودجه لازم برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در بخش‌های مختلف فضای مجازی را ندارد، بخش خصوصی عامل رشد اکوسیستم فضای مجازی در کشور است و موجب می‌شود تا اتفاقات بزرگی در عرصه فضای مجازی رخ دهد.کلانتری، با اشاره به نهادهای مدنی به‌عنوان دومین رکن اساسی ذی‌نفع در فضای مجازی، گفت: «نهادهای مدنی متعدد و متنوع در عرصه‌های مختلف وجود دارند که میدان‌دادن به این نهادها به بلوغ تصمیم‌گیری‌ها و اعمال حاکمیت در عرصه فضای مجازی کمک خواهد کرد.» همچنین نهادهای مدنی دیگری به‌صورت خاص و تخصصی در حوزه‌هایی از قبیل سواد فضای مجازی، آموزش مجازی، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و… فعالیت دارند. درنتیجه باید نهادهای مدنی را افزایش داده و تقویت کرد و در ادامه با اعتماد به آنان، در عرصه حکمرانی فضای مجازی از آن‌ها کمک بگیریم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نخبگان و متخصصان را نیز یکی دیگر از ارکان ذی‌نفع در فضای مجازی دانست و گفت: «اعتماد به دانشگاه‌ها می‌تواند به حل بسیاری از مسائل کمک کند؛ چرا که با توجه به تحقیقات و پیمایش‌هایی که در حوزه اعتماد عمومی به نهادها انجام شده است، دانشگاه‌ها رتبه بسیار بالایی دارند و مردم به آن‌ها اعتماد دارند. درنتیجه معضل اعتماد را می‌توان با استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها حل کرد.»
هرچند اظهارنظر او درباره نخبگان هم درحالی است که با مهاجرت لجام‌گسیخته نخبگان حوزه تکنولوژی مواجه‌ایم و تاکنون نه‌تنها این روند کنترل نشده، بلکه رو به افزایش است.به باور کلانتری، بسیاری از معضلاتی که ما در عرصه دیپلماسی سایبری داریم با تقویت دیپلماسی سایبری قابل حل است. گفت‌وگوها و مذاکراتی که در آن سطوح صورت می‌گیرد، می‌تواند برای شرکت‌ها و پلتفرم‌هایی که در داخل ایران فعالیت می‌کنند، تعهدآور بوده و نیز می‌تواند گشایشی برای حضور پلتفرم‌ها و مجموعه‌های ایرانی در مقیاس منطقه‌ای و بین المللی باشد.او همچنین با یادآوری اینکه نباید با تصمیمات خود موجب انزوای دیجیتال شویم، گفت: «چنین تصمیماتی، درحالی‌که فرایندها و امیال به‌سمت جهانی‌شدن است، موجب می‌شود میزان نارضایتی عمومی بالا رفته و شکاف دولت و ملت بیشتر شود و نهایتاً مردم را از دست بدهیم.»
نظرات کاربران