مسعود میرکاظمی رییس سازمان برنامه و بودجه در نشست خبری درباره خبر ۱۴ برابر شدن عوارض خروج از کشور گفت:
«پیشنهاداتی مبنی بر افزایش عوارض خروج از کشور به صورت درصدی از بلیت مطرح شد که هنوز وارد دولت نشده است. اما این ارقام مطرح شده صحت ندارد و هنوز تصمیمی در این باره نگرفتیم.»
بنا به این گزارش، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۱، هزار و پانصد میلیارد تومان درآمد از محل عوارض خروج از کشور پیشبینی کرده است. در حالی که این مبلغ در بودجه سال جاری تنها حدود ۱۱۰ میلیارد تومان بوده است. این رقم در لایحه بودجه ۱۴۰۱ مشخص شده اما جزییات مبلغ عوارض برای مردم مشخص نشده است.
با توجه به انتشار این خبر، شایعاتی منتشر شد که احتمالا عوارض خروج از کشور – که قبلا برای هر فرد ۴۰۰ هزار تومان بود – به رقم ۵ میلیون و دویست هزار تومان افزایش خواهد یافت.
پژوهشکده شورای نگهبان در تحلیلی قاعده دریافت عوارض خروج از کشور را بررسی و اعلام کرد.
براساس این لایحه که در قالب یک ماده واحده و ۶ تبصره در تاریخ ۱۳۶۴/۴/۳۰ به تصویب مجلس (در حضور شورای نگهبان) رسید، دولت مکلف شد از هر مسافری که با گذرنامه دولت ایران به خارج از کشور مسافرت میکند، برای بار اول در هر سال مبلغ پنجاه هزار ریال و برای بار دوم و بیشتر در همان سال برای هر نوبت مبلغ یکصد هزار ریال تحت عنوان عوارض خروج از کشور، اخذ و به حساب درآمد عمومی کشور منظور کند.
شورای نگهبان، اگرچه این ماده واحده را با اکثریت آرا تأیید کرد، اما در نامه شماره ۴۰۴۱ به تاریخ ۱۳۶۴/۵/۱ خطاب به ریاست محترم مجلس شورای اسلامی چنین اعلام کرد:
«لایحه دریافت عوارض خروج از کشور که با حضور اعضای شورای نگهبان در جلسه ۱۳۶۴/۴/۳۰ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است، در جلسه شورای نگهبان مطرح و مورد بررسی قرار گرفت و نظر شورا به شرح زیر اعلام میشود:
حق مسافرت و آزادی سفر، از اعمال عادی و حقوق مسلم فردی و اجتماعی هر شخص است که طبق اصل ۲۰ قانون اساسی همگان از آن برخوردارند و بر حسب بند ۷ اصل سوم قانون اساسی بر حسب قانون باید تأمین شود. سلب این حق در شرایط عادی با موازین شرعی و قانون اساسی مغایرت دارد. ولی نظر به وضع فوقالعاده فعلی و جنگ تحمیلی به اکثریت آرا تأیید شد.»
نظرات کاربران