چاقوی جراحی که بتواند طی برش، سلول‌های سرطانی را تشخیص دهد، انقلابی بزرگ نه تنها در عمل جراحی بلکه در امنیت غذایی، آب آشامیدنی و همه‌ی ابعاد زندگی ما ایجاد خواهد کرد. به تازگی محققی بلغارستانی توانسته مقدمات چنین انقلابی را با ابداع دستگاهی هوشمند پایه‌ریزی کنند، اگر فرارسیدن تابستان غیر از گرمای طاقت‌فرسایش نشانه‌ای داشته باشد، مطمئنا آن بوی کبابی است که مردم در طبیعت دوباره زنده شده، به راه می‌اندازند. دودی که مانند ستون مشاهده می‌کنیم و بوی مدهوش کننده‌ی آن، نوید رسیدن تابستان گرم دیگری را می‌دهد.
اما این دود با خود مضراتی نیز به همراه دارد، دود حاصل سمی است و برای سلامتی انسان مضر است. همه‌ی افراد که نزدیک آتش بوده‌اند اذعان خواهند کرد که دود باعث سوزش چشم و سرفه‌ی آن‌ها شده است.جراحان با این مشکل آشنایی بیشتری دارند. با اینکه چاقوی جراحی نقره‌ای رنگ، نشان یک جراح است ( امسال صدمین سالگرد این چاقوی دو تکه است که در سال ۱۹۱۵ میلادی توسط مورگان پارکر اختراع شد.) اما به تازگی این چاقو جای خود را به چاقوی جراحی الکتریکی داده است. دستگاهی که حامل جریان الکتریسیته است و سلول‌ها را برش می‌دهد و در مسیر برش با حرارتی که ایجاد می‌کند، مویرگ‌های قطع شده را می‌بندد.
از مزایای چاقوی جراحی الکتریکی، می‌توان به کاهش از دست رفتن خون بیمار، تسریع عمل جراحی و افزایش میدان دید جراح اشاره کرد، اما این چاقو معایبی نیز به همراه دارد. هنگامی که این چاقو سلول‌های بدن را برش می‌دهد، بخاری از این برش حاصل می‌شود که هم برای جراح و هم برای بیمار سمی است و باید سریعا دفع شود.سال‌ها قبل عده‌ای از جراحان به تحقیق در مورد این دود و بوی آن پرداختند تا شاید بتوانند ارتباطی بین آن و نوع سلول منشا بیابند. مانند بویی که از غذا می‌آید و ما می‌توانیم ترکیبات آن را فقط از بوی آن تشخیص دهیم.
در حال حاضر احتمال دارد در نقطه‌ی شروع انقلابی دیگر باشیم. محققی بلغارستانی به تازگی توانسته دماغی مصنوعی برای این چاقوی الکتریکی طراحی کند. این دماغ می‌تواند دود را کاملا مکش کند و به تحلیل آن توسط یک اسپکترومتر جرمی بپردازد.این دستگاه می‌تواند بطور آنی بو را تشخیص دهد و به جراح بگوید که نوع سلول برش یافته چیست، به عنوان مثال آیا سلول سرطانی است یا نه. این اطلاعات حیاتی هستند چرا که مهم‌ترین عامل شکست این نوع جراحی‌ها، احتمال ماندن سلول‌های سرطانی در بدن بیمار است، که باعث بروز دوباره‌ی سرطان در بیمار می‌شود. بیست درصد از بیمارانی که سرطان سینه و ده درصد از بیمارانی که سرطان ریه داشته‌اند و با عمل جراحی تومور را خارج کرده‌اند، مجبور به عمل دوباره شده‌اند چرا که آزمایشات بعد از عمل باقیماندن سلول‌های سرطانی در بیمار را نشان می‌داده است.
اگر این نسبت به صفر برسد می‌تواند بیماران زیادی را از درد نجات دهد و صرفه‌جویی مالی فراوانی برای دولت‌ها به ارمغان آورد.این چاقوی هوشمند یا iKnife توسط زولتان تاکاتس اختراع شده است. او از بلغارستان برای انجام آزمایش‌های بیشتر به انگلستان و کالج سلطنتی لندن سفر کرد. این چاقو بر روی ۹۱ بیمار سرطانی آزمایش شد و نتیجه‌ی آن دقت ۱۰۰ درصدی آن در برش سلول‌های سرطانی بود.
این فناوری در جولای سال ۲۰۱۴ میلادی به شرکت واترز آمریکا فروخته شد که از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان اسپکترومتر در دنیاست و میلیون دلار سرمایه در اختیار کالج سلطنتی خواهد گذاشت تا این چاقو از مرحله‌ی آزمایش در آمده و به تولید انبوه برسد. تاثیر این چاقو بر درمان سرطان بسیار محسوس خواهد بود.این دستگاه همچنین می‌تواند برای تشخیص وجود مواد مخدر نیز به کار برده شود. اما مهم‌ترین کاربرد آن می‌تواند برای پاتولوژیست‌ها باشد. به جای آنکه سلول مورد نظر را از بدن فرد خارج کنند و مدت زمان طولانی به آزمایش آن بپردازند، می‌توانند به طور آنی مواد شیمیایی موجود در سلول را تحلیل کرده و نتیجه را به جراح گزارش دهند.این دستگاه می‌تواند نحوه‌ی تشخیص بیماری توسط پزشکان را برای همیشه تغییر دهد. میکروسکوپ‌های گران‌قیمت آزمایشگاه‌ها را ترک خواهند گفت و راهی انبارها خواهند شد. حال می‌ببینیم که چگونه حس بویایی ما به همراه نبوغ یک محقق به دستگاهی تبدیل می‌شود که می‌تواند باعث انقلابی بزرگ در علم پزشکی شود.
نظرات کاربران